16 January 2024 | 19.30

139 minutes | OV-EN (English language, English subtitles)
English below // Texte français en bas

—

Nederlands:
IJskoud metaal, koelbloedige robots en knarsende tandwieltjes; al sinds het prille begin van de cinema spreken technologische innovaties tot onze verbeelding. Cinéclub RITCS slaat deze maand de handen ineen met de Winter School om films te tonen in het kader van “artificial intelligence”; hoe ver gaat de technologie in het beheersen van onze mensenlevens? Hun tweede keuze is 2001: A SPACE ODYSSEY (1968), de legendarische Kubrick sci-fi over een helse ruimtereis waarin de astronauten recht tegenover hun eigen A.I. ruimteschip komen te staan.

Met SPACE ODYSSEY maakte Kubrick een bij vlagen meditatieve, filosofische verhandeling over de relatie tussen technologie en de mensheid. De film is gebaseerd op het korte verhaal “The Sentinel” van Arthur C. Clarke en is verdeeld is vier delen. Te beginnen bij de “Dawn of Man” (dit jaar nog uiterste effectief geparodiëerd in BARBIE), waarin een groepje mensachtige holbewoners een mysterieuze zwarte monoliet tegenkomen, met “Also Sprach Zarathustra” van Strauss op de achtergrond als denderende soundtrack. Een van de holbewoners gooit een bot in de lucht, en het verandert plots in een 21ste-eeuws ruimteschip, ver in de toekomst. Wetenschapper Floyd (William Silvester) reist naar de maan om de ontdekking van een vreemd nieuw object op het oppervlakte te onderzoeken; precies zo’n monoliet. Als zonnestralen de monoliet strelen, klinkt er een doordringend, oorverdovend geluid. 18 maanden later vertrekken astronauten David (Keir Dullea) en Frank (Gary Lockwood) naar de planeet Jupiter aan boord van het ruimteschip Discovery; drie andere astronauten in winterslaap zijn hun metgezellen, evenals de artificiële intelligentie die het schip bestuurt: HAL 9000. Dat gaat fout, want HAL 9000 wordt net iets te menselijk en keert zich tegen de astronauten; David moet alles op alles zetten om te overleven. 

Hoewel de film toen hij uitkwam al bekritiseerd werd als de langdradig en traag, werd het uiteindelijk een van de populairste films aller tijden, vooral bij het jongere publiek. De film kwam symbool te staan voor counterculture en werd als de “ultieme trip” in de markt gezet.

—

English:
The cold touch of metal. A robot’s metallic voice, dispassionate and frigid. The sound of huge gears turning.. From the very beginning of cinema, films have explored the pluriform possibilities of technology and science. This month, Cinéclub RITCS is collaborating with the Winter School to bring you a series of films surrounding the theme of “artificial intelligence.” Films that ask the question; how far can technology go in controlling our lives? Second up is 2001: A SPACE ODYSSEY (1968) by Stanley Kubrick, a film about the epic struggle between man and technology, culminating in a showdown between astronaut David and A.I.-powered computer HAL 9000.

A mind-bending sci-fi symphony, Stanley Kubrick’s landmark 1968 epic pushed the limits of narrative and special effects toward a meditation on technology and humanity. Based on Arthur C. Clarke’s story The Sentinel, Kubrick and Clarke’s screenplay is structured in four movements. At the “Dawn of Man,” a group of hominids encounters a mysterious black monolith alien to their surroundings. To the strains of Strauss’s 1896 Also sprach Zarathustra, a hominid invents the first weapon, using a bone to kill prey. As the hominid tosses the bone in the air, Kubrick cuts to a 21st century spacecraft hovering over the Earth, skipping ahead millions of years in technological development.

U.S. scientist Dr. Heywood Floyd (William Sylvester) travels to the moon to check out the discovery of a strange object on the moon’s surface: a black monolith. As the sun’s rays strike the stone, however, it emits a piercing, deafening sound that fills the investigators’ headphones and stops them in their path. Cutting ahead 18 months, impassive astronauts David Bowman (Keir Dullea) and Frank Poole (Gary Lockwood) head toward Jupiter on the spaceship Discovery, their only company three hibernating astronauts and the vocal, man-made HAL 9000 computer running the entire ship. When the all-too-human HAL malfunctions, however, he tries to murder the astronauts to cover his error, forcing Bowman to defend himself the only way he can. Free of HAL, and finally informed of the voyage’s purpose by a recording from Floyd, Bowman journeys to “Jupiter and Beyond the Infinite,” through the psychedelic slit-scan star-gate to an 18th century room, and the completion of the monolith’s evolutionary mission.

With assistance from special-effects expert Douglas Trumbull, Kubrick spent over two years meticulously creating the most “realistic” depictions of outer space ever seen, greatly advancing cinematic technology for a story expressing grave doubts about technology itself. Despite some initial critical reservations that it was too long and too dull, 2001 became one of the most popular films of 1968, underlining the generation gap between young moviegoers who wanted to see something new and challenging and oldsters who “didn’t get it.” Provocatively billed as “the ultimate trip,” 2001 quickly caught on with a counterculture youth audience open to a contemplative (i.e. chemically enhanced) viewing experience of a film suggesting that the way to enlightenment was to free one’s mind of the U.S. military-industrial-technological complex.

—

Français:
2001: L’ODYSSÉE DE L’ESPACE. À l’aube de l’humanité, une tribu de primates découvre un étrange monolithe noir. Quatre millions d’années plus tard, deux astronautes font route vers Jupiter à bord du vaisseau Discovery, sous le contrôle de HAL 9000, un ordinateur exceptionnel doué d’intelligence et de parole.