Dr. Strangelove (1964) – Stanley Kubrick

22 January 2024 | 19.30

95 minutes | OV-st-EN (English language, English subtitles)
English below // Texte français en bas

Nederlands:
IJskoud metaal, koelbloedige robots en knarsende tandwieltjes; al sinds het prille begin van de cinema spreken technologische innovaties tot onze verbeelding. Cinéclub RITCS slaat deze maand de handen ineen met de Winter School om films te tonen in het kader van “artificial intelligence”; hoe ver gaat de technologie in het beheersen van onze mensenlevens? Hun vierde keuze is DR. STRANGELOVE (1964), een scherpe parodie op de Koude Oorlog over een onbezonnen groepje piloten die op bevel van een paranoïde generaal op weg naar Rusland gaan met een nucleaire raket.

In 1964 zat de Cubacrisis nog vers in het collectief geheugen en bevond de Koude Oorlog zich op zijn meest onderkoelde punt. Waterstofbommen waren een relatief nieuwe en beangstigend wapen; Stanley Kubrick waagde zich eraan om een film te maken over hoe gruwelijk het allemaal mis kon gaan. Een duistere satire, maar toch ook enorm grappig; wat als de verkeerde mensen aan de knoppen zitten? Nu, vele jaren later, is de dreiging van nucleaire oorlog misschien minder relevant (alhoewel..), maar de film blijft een fijne kijkervaring, al was het maar door het begenadigde komische spel van o.a. Peter Sellers. 

Een afgeladen bommenwerper, met aan het roer majoor TJ “King” Kong (Slim Pickens) maakt een routineuze vliegroute af over de Sovjet Unie als ze ineens het bevel krijgen om “Wing Attack Plan R” uit te voeren: een waterstofbombardement. “Nuclear combat!” briest majoor Kong. “Toe to toe with the Russkies!” In de luchtmachtbasis Burpleson blijkt generaal Jack D. Ripper (Sterling Hayden) de schuldige te zijn, want zijn paranoia over het “fluoriseren” van Amerikaans drinkwater door de Russen heeft hem tot waanzin gedreven. Door dat zogenaamde fluoriseren kan hij niet eens meer een stijve krijgen, zo legt Ripper uit aan de Britse commandant Lionel Mandrake (Peter Sellers) – en dus moeten de Russen eraan! Mandrake probeert Ripper te stoppen, maar dat gaat zo makkelijk nog niet.

Ondertussen komt de Amerikaanse president Merkin Muffley (ook weer Sellers) samen met zijn topadviseurs, waaronder oorlogsfanaat generaal Buck Turgidson (George C. Scott), die zijn kans schoon ziet om de “communisten” van de Sovjet-Unie naar de maan te bombarderen. Maar dan komt Soviet-ambassadeur De Sadesky (Peter Bull) ten tonele en vertelt dat de Sovjets net een “doomsday machine” af hebben gemaakt, die weldra de hele wereld zal vernietigen als de Russen worden aangevallen… kunnen de Amerikanen de bommenwerper van majoor King nog tegenhouden?

English:
The cold touch of metal. A robot’s metallic voice, dispassionate and frigid. The sound of huge gears turning.. From the very beginning of cinema, films have explored the pluriform possibilities of technology and science. This month, Cinéclub RITCS is collaborating with the Winter School to bring you a series of films surrounding the theme of “artificial intelligence.” Films that ask the question; how far can technology go in controlling our lives? Fourth in the series is DR. STRANGELOVE (1964), a darkly funny satire on the Cold War and the threat of nuclear conflict.

In 1964, with the Cuban Missile Crisis fresh in viewers’ minds, the Cold War at its frostiest, and the hydrogen bomb relatively new and frightening, Stanley Kubrick dared to make a film about what could happen if the wrong person pushed the wrong button — and played the situation for laughs. Dr. Strangelove’s jet-black satire (from a script by director Stanley Kubrick, Peter George, and Terry Southern) and a host of superb comic performances (including three from Peter Sellers) have kept the film fresh and entertaining, even as its issues have become (slightly) less timely. 

Loaded with thermonuclear weapons, a U.S. bomber piloted by Maj. T.J. “King” Kong (Slim Pickens) is on a routine flight pattern near the Soviet Union when they receive orders to commence Wing Attack Plan R, best summarized by Maj. Kong as “Nuclear combat! Toe to toe with the Russkies!” On the ground at Burpleson Air Force Base, Group Capt. Lionel Mandrake (Peter Sellers) notices nothing on the news about America being at war. Gen. Jack D. Ripper (Sterling Hayden) calmly informs him that he gave the command to attack the Soviet Union because it was high time someone did something about fluoridation, which is sapping Americans’ bodily fluids (and apparently has something to do with Ripper’s sexual dysfunction). 

Meanwhile, President Merkin Muffley (Sellers again) meets with his top Pentagon advisors, including super-hawk Gen. Buck Turgidson (George C. Scott), who sees this as an opportunity to do something about Communism in general and Russians in particular. However, the ante is upped considerably when Soviet ambassador de Sadesky (Peter Bull) informs Muffley and his staff of the latest innovation in Soviet weapons technology: a “Doomsday Machine” that will destroy the entire world if the Russians are attacked.

Français:
DR. FOLAMOUR.  Paranoïaque et dépressif, le général américain Ripper (Sterling Hayden) envoie ses avions nucléaires bombarder l’URSS. Tandis que le capitaine britannique Mandrake (Peter Sellers) tente de lui faire avouer le code secret qui permettrait le retour des B-52, une réunion de crise est organisée au Pentagone. La seule possibilité pour éviter un conflit entre les deux puissances revient à fournir aux Soviétiques les positions des avions, afin qu’ils les détruisent. Certains B-52 sont abattus, les autres sont rappelés, sauf un, dont le système de communication est hors d’usage. Le président des États-Unis (Peter Sellers) demande alors conseil au docteur Folamour (Peter Sellers), un ancien nazi en charge de la recherche sur les armes.

“Dr. Folamour est né de mon grand désir de faire quelque chose sur le cauchemar nucléaire” (1), explique Kubrick. Il choisit Alerte Rouge, un roman de Peter George (également co-scénariste avec Terry Southern). Il s’écarte néanmoins de la veine dramatique du récit original pour traiter le thème de la guerre nucléaire et de la guerre froide sur le ton de la comédie satirique. Il s’éloigne aussi de Point limite, que réalise Sidney Lumet au même moment et qui traite d’un sujet similaire sur le mode dramatique.

Le film sort en France le 24 avril 1964 avec un bon accueil critique, contrairement aux États-Unis, où, à sa sortie (le 19 janvier 1964), un journaliste du Washington Post écrit : “Jamais le communiste le plus fanatique n’eut pu rêver film plus anti-américain que celui-ci” ; au Pentagone, des généraux estiment même qu’il faut interdire le film. Dr. Folamour est malgré tout un grand succès public.


Leave a Reply